Lock, Hook and Salt အီဒီယံ အသုံးအႏႈန္းမ်ား

listen to voanews.com

အီဒီယံ အသုံးအႏႈန္းမ်ားမွာ lock, stock, and barrel; hook, line, and sinker နဲ႔ to take it with a pinch (grain) of salt တုိ႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ပထမ တင္ျပေပးမယ့္ အီဒီယံအသုံးအႏႈန္းက lock, stock, and barrel ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ စကားလုံးသုံးလုံးတြဲ အီဒီယံက လုံးဝဥသုံ၊ တခုလုံး၊ အၿပီအျပတ္ ေနာက္ထပ္လုံးဝမရွိ စတဲ့ အဓိပၸါယ္မ်ားေဆာင္ပါတယ္။ ဒီ အီဒီယံ အသုံးအႏႈန္းျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီရွိခဲ့ပါၿပီ။ ေသနတ္ကုိ အေၾကာင္းျပၿပီးေတာ့ ဆင္းသက္လာတဲ့ အီဒီယံအသုံးအႏႈန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေသနတ္မွာပါတဲ့ အပုိင္း (၃) ပုိင္းကုိ ရည္ၫႊန္းတာျဖစ္ပါတယ္။ Lock က ေသနတ္ေမာင္းခလုတ္၊ Stock က ေသနတ္ဒင္၊ Barrel ေသနတ္ေျပာင္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေသနတ္တလက္မွာ ပါရမယ့္ အဂၤါရပ္ေတြ အပုိင္းအျပည့္အစုံ သေဘာအတုိင္း ဒီအသုံးက ရည္ၫႊန္းသုံးထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ lock stock and barrel လုိ႔ ဆုိရင္ အားလုံးအကုန္ လုံးဝဥသုံပါတယ္လုိ႔ အဓိပၸါယ္ေဆာင္ပါတယ္။

ဒီအသုံးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ George Crows ေပးတဲ့ ဥပမာကုိ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

"Mr. Rockefeller bought the whole oil company lock, stock, and barrel"
"ေရနံကုမၼဏီတခုလုံး အားလုံးကုိ မစၥတာ ေရာ့ခ္ကဖဲလား က ဝယ္ယူလုိက္တယ္။"

ဒီ အီဒီယံအသုံးကေတာ့ ေကာ္ပိုေရးရွင္းတခုလုံးကုိ ဝယ္လုိက္တဲ့ေနရာမွာ အေဆာက္အဦးအားလုံး၊ ေရနံတြင္းအားလုံး နဲ႔ တျခားရပိုင္ခြင့္အားလုံးကုိ အႀကံဳဝင္တဲ့ အသုံးအႏႈန္းအေနနဲ႔ သုံးလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယ တင္ျပေပးမယ့္ အီဒီယံအသုံးအႏႈန္းက hook, line, and sinker ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဆုိရုိးစကားေတြဟာ ဓေလ့ကို အေျခခံသလို အဂၤလိပ္ဘာသာမွာလည္း ဓေလ့ကုိ အေျခခံၿပီး ဆင္းသက္လာတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြ ရွိပါတယ္။ Hook က ငါးမွ်ားခ်ိတ္၊ Line က ငါးမွ်ားႀကိဳး နဲ႔ Sinker က ခဲသီး တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသုံးအႏႈန္းက ငါးမွ်ားသူမ်ားဆီက ဆင္းသက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ငါးမွ်ားစာကုိ ဟပ္မိတဲ့ ငါးအေနနဲ႔ ငါးမွ်ားခ်ိတ္ကုိသာမက ငါးမွ်ားႀကိဳးကုိ ေရထဲနစ္ေအာင္ေလးေစတဲ့ ခဲသီးကုိပါ ၿမိဳခ်မိတဲ့ ငါးတေကာင္ရဲ ႔ ဥပမာလုိ ေျပာသမွ်၊ လိမ္သမွ်အားလုံးကုိ ယုံေနတတ္တာကုိ hook, line and sinker ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းနဲ႔ တင္စားေျပာဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ only a fool will swallow such a big lie hook, line and sinker လို႔ ေျပာေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဥေဏွာက္မရွိတဲ့ လူနလူအေတြဘဲ အခုလုိ ေျဗာင္လိမ္တာကုိ မစဥ္းမစား လုံးဝယုံမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။

ဒီအသုံးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ George Crows ေပးတဲ့ ဥပမာကုိ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

"I warned Sally not to believe that man's story about how rich he was, but she swallowed them hook, line and sinker. After she married him, she found out he owed money to everybody in his office."

"က်ေနာ္ Sally ကုိ သတိေပးခဲ့တယ္။ ဒီလူက သူဘယ္ေလာက္ ခ်မ္းသာသလဲဆုိတာကုိ ေျပာျပတဲ့ဇာတ္လမ္းေတြကုိ မယုံပါနဲ႔လုိ႔။ ဒါေပမဲ့ Sally တေယာက္ကေတာ့ သူေျပာတာေတြကုိ အကုန္ယုံခဲ့တယ္။ ဒီလုိနဲ႔ သူနဲ႔ လက္ထပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူ႔ရုံးရွိ လူေတြကုိ အေႂကြးတင္ေပးရမွာကုိ သိခဲ့ရတယ္။"

တကယ္ေတာ့ အခုလုိ ညာလုံးၿဖီးလုံးေတြကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးယံုသင့္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ဘာသာမွာ ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး ယုံသင့္တာကို to take it with a grain (pinch) of salt ျဖစ္ပါတယ္။ To take က ယူပါ၊ It က ဒီေနရာမွာ နာမ္စား တခုျဖစ္ၿပီး With က ႏွင့္၊ Pinch က တတုိ႔ နဲ႔ Salt က ဆား တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စကားစုတခုလုံးရဲ ႔ လုံးေကာက္အဓိပၸါယ္က ဆားတတုိ႔နဲ႔ အဲဒါကုိ ခ်င့္ယုံပါ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသုံးဆင္းသက္လာတဲ့ သမုိင္းကေတာ့ ေရွးတုန္းက အဆိပ္အေတာက္ကုိ ေျပေစတဲ့ ေဆးေဖာ္နည္းမွာ တျခားေဆးဖက္ဝင္တဲ့ ေဆးပစၥည္းေတြအျပင္ ဆားတတုိ႔လည္း ပါတယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဘယ္လုိဘဲ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစမဲ့ အဆိပ္ကုိဘဲ ခပ္ခပ္ ဆားတတုိ႔၊ ဆားတမႈန္ နဲ႔ တြဲစားႏုိင္ရင္ အႏၱရာယ္ကုိ ေပါ့ေစတဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေျပာသမွ်ကုိ မယုံနဲ႔ ဆားတတုိ႔ေလာက္နဲ႔ ယွဥ္ၿပီးေတာ့ ယုံပါ။ ဆားတတုိ႔က ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ ကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္နဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္ယုံလုိ႔ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆားတတို႔အစား ေနာက္တမ်ဳိးေျပာႏုိင္တာက to take it with a grain of salt ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ grain က ဆားတပြင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ pinch နဲ႔ grain စကားလုံးကုိ အစားထုိးသုံးႏုိင္ပါတယ္။ သကၤာမကင္း အေျခအေန၊ အေၾကာင္းအရာတခုခုကုိ ဆားတပြင့္ အသိပညာ ဆင္ျခင္ဥာဏ္နဲ႔ သုံးသပ္ၿပီး ယုံသင့္တယ္လုိ႔ သြယ္ဝွက္အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။ ျမန္မာမွာေတာ့ ေလလုံးထြားတတ္သူေတြရဲ ႔ ေျပာစကားကုိ သုံးခြက္တခြက္ႀကိဳၿပီးယံုပါလုိ႔ ေျပာဆုိၾကတယ္ မဟုတ္လား။

ဒီအသုံးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ George Crows ေပးတဲ့ ဥပမာကုိ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

"Uncle Tom tells some great stories, but he sometimes makes things up. So, we take what he said with a grain of salt."

"က်ေနာ္တုိ႔ ဦးေလး တြမ္ ဇာတ္လမ္းေတြအမ်ားႀကီး ေျပာဆုိတတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူဇာတ္လမ္းေတြက တခါတေလ လုပ္ဇာတ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔က သူေျပာသမွ်ကုိ ခ်င့္ခ်ိန္ယုံၾကတယ္။"