လွ်ပ္စစ္ ဆိုင္ရာ viva အေမးႏွင္႔ အေျဖ

ေမး-၁။ လွ်ပ္စစ္ႏွင္႔ အီလက္ထေရာနစ္ သမားမ်ားအတြက္ လိုက္နာရန္ safety precautions မ်ားကို ေဖၚျပပါ။
ေျဖ-၁။
1. ရာဘာ လက္အိတ္မ်ား၊ ရွဴးဖိနပ္မ်ား၊ ဖ်ာမ်ား အသံုးျပဳရမည္။ ဤနည္းျဖင္႔ ေျမျပင္ႏွင္႔ လူ မထိဘဲ ဓါတ္လိုက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
2. ဓါတ္အားလိုင္းမ်ား တြင္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ား ရွိ၊ မရွိ မေသခ်ာေသးဘဲ မိန္း ခလုတ္ ကို မတင္ပါႏွင္႔။ (သို႔) ဓါတ္အားလိုင္းမ်ားအား ကိုင္တြယ္၍ အလုပ္လုပ္ေနစဥ္ မိန္းခလုတ္ကို ေသခ်ာစြာ ခ်ထားရမည္။
3. အလုပ္မစတင္မီ မိမိလုပ္ကိုင္ရမည္႔ အလုပ္ႏွင္႔ သက္ဆိုင္ေသာ သီအိုရီ ဆိုင္ရာ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ား ႀကိဳတင္ စုေဆာင္း ျပင္ဆင္ ထားရမည္။

ေမး-၂။ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္လိုက္ျခင္းေၾကာ

င္႔ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ အေပၚ မည္သို႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္ ႏိုင္သနည္း။
ေျဖ-၂။ အသက္ရႈ ရပ္ဆိုင္းျခင္း၊ ေသြးတိုးႏႈန္း က်ဆင္း အားနည္းျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္ အရည္ၾကည္ဖုမ်ားထ ျခင္း၊ အဆိုးဆံုးအေနျဖင္႔ ႏွလံုးခုန္ ရပ္ဆိုင္းျခင္းမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ေမး-၃။ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္လိုက္ ခံရသူမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးရမည္႔ ေရွးဦးသူနာျပဳ နည္းလမ္းမ်ားကို ေဖၚျပပါ။
ေျဖ-၃။
1. ေရွးဦးစြာ ဓါတ္လိုက္ခံရသူကို လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ မလိုက္ႏိုင္ေအာင္ မိန္းခလုတ္ကို ပိတ္လိုက္ရမည္။ သို႔မဟုတ္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ႏွင္႔ ေဝးရာသို႔ မိမိကိုယ္တုိင္ ဓါတ္မလိုက္ေစရန္ သတိထား၍ လူနာကို ဆြဲယူရမည္။
2. လူနာ၏ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ကိန္းေအာင္းက်န္ေနေသးေသာ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္မ်ား ကုန္သြားေအာင္ discharge ျပဳလုပ္ေပးရမည္။
3. လူနာ၏ ဖိနပ္မ်ား၊ အဝတ္မ်ားကို ခၽြတ္ပစ္ (သို႔) ေခ်ာင္ေအာင္ ေလ်ာ႔ေပးရမည္။ ထို႔ေနာက္ အေအးမမိေစေအာင္ ေႏြးေထြးစြာ ထားရမည္။
4. အကယ္၍ လူနာအေနျဖင္႔ အသက္ေကာင္းစြာ မရႈႏိုင္ေသးပါက artificial respiration (အသက္ကူ အားရႈနည္း) ျပဳလုပ္ေပးရမည္။


ေမး-၄။ အရိုးရွင္းဆံုး အသက္ကူ အားရႈနည္း (artificial respiration) ကို ေဖၚျပပါ။
ေျဖ-၄။ ပါးစပ္ျခင္း ေတ႔ၿပီး ေလမႈတ္သြင္းေပးျခင္း သည္ အရိုးရွင္းဆံုး ျဖစ္သည္။


ေမး-၅။ matter ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း။
ေျဖ-၅။ ေနရာယူႏိုင္စြမ္း ရွိျပီး တိက်ေသာ အေလးခ်ိန္ တစ္ခုရွိေသာ မည္သည္႔ အရာကို မဆို matter ဟု ေခၚသည္။ ၄င္းကို ပံုစံ ၃ မ်ိဳးျဖင္႔ ေတြ႕ႏိုင္သည္ ။ က- အခဲ၊ ခ- အရည္၊ ဂ- အေငြ႔ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။


ေမး-၆။ Energy (စြမ္းအင္) ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၆။ ကမာၻေပၚတြင္ အဓိက အက်ဆံုး အရာ ၂ ခုရွိပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာ matter ႏွင္႔ energy တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ Energy ဆိုသည္မွာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ေသာ စြမ္းရည္ကို ေခၚျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ေမး-၇။ Molecule (ေမာ္လီက်ဴး) ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၇။ matter တစ္ခု၏ ရူပ ႏွင္႔ ဓာတု စြမ္းရည္မ်ား အကုန္အစင္ ပါရွိေနေသးေသာ အေသးငယ္ဆံုး အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းကို ထပ္မံစိတ္ပိုင္းလွ်င္ atoms မ်ား ရရွိလာမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ရူပ၊ ဓာတု စြမ္းရည္မ်ား မရွိႏိုင္ေတာ႔ေပ။

ေမး-၈။ Atom (အက္တမ္) ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၈။ (molecule) ေမာ္လီက်ဴးမ်ားကို (atom) အက္တမ္ မ်ားျဖင္႔ ဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္ ထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အက္တမ္တစ္ခုသည္ အေသးငယ္ဆံုး အရာဝတၳဳျဖစ္သည္။ အက္တမ္ သန္းတစ္ရာခန္႔ကို အတန္းလိုက္ စီထားလွ်င္ ၁ စင္တီမီတာ ခန္႔သာ ရွည္မည္ ျဖစ္သည္။ ကမာၻေပၚတြင္ ရွိရွိ သမွ်ေသာ အရာမ်ားကို အက္တမ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖင္႔ ေပါင္းစပ္ ဖြဲ႔စည္း ထားျခင္း ပင္ ျဖစ္သည္။


ေမး-၉။ (atom ) အက္တမ္ တစ္ခုဟာ တကယ္ပဲ အေသးငယ္ဆံုး အမႈန္ တစ္ခုလား?
ေျဖ-၉။ မဟုတ္ပါဘူး။ အက္တမ္ တစ္လံုးကို လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္မ ေဆာင္တဲ႔ အီလက္ထရြန္ေတြ၊ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္ဖို ေဆာင္တဲ႔ ပရိုတြန္ေတြ နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ ကင္းမဲ႔ေနတဲ႔ ႏ်ဴထရြန္ ေတြ ေပါင္းစပ္ ဖြဲ႔စည္း ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက္တမ္တစ္လံုးရဲ႕ အလယ္မွာ ပရိုတြန္ နဲ႔ ႏ်ဴထရြန္ တို႔ ေပါင္းစပ္ပါဝင္တဲ႔ ႏ်ဴကလိယ ရွိၿပီး ၄င္းကို အီလက္ထရြန္ေတြက energy shells အမ်ိဳးမ်ိဳးကေန ဝိုင္းရံ လွည္႔ပတ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး-၁၀။ (Electron) အီလက္ထရြန္ ဆိုတာဘာလဲ?
ေျဖ-၁၀။ အက္တမ္ တစ္ခုမွာ ပါဝင္တဲ႔ ေသးငယ္တဲ႔ အမႈန္ တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး တစ္ယူနစ္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္မ ဂုဏ္သတၱိ ရွိတဲ႔ အရာကို အီလက္ထရြန္လို႔ ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး-၁၁။ (Proton) ဆိုတာဘာလဲ?
ေျဖ-၁၁။ အက္တမ္ တစ္ခုမွာ ပါဝင္တဲ႔ ေသးငယ္တဲ႔ အမႈန္ တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး တစ္ယူနစ္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္ဖို ဂုဏ္သတၱိ ရွိတဲ႔ အရာကို ပရိုတြန္ လို႔ ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး-၁၂။ (Neutron) ႏ်ဴထရြန္ ဆိုတာဘာလဲ?
ေျဖ-၁၂။ အက္တမ္ တစ္ခုမွာ ပါဝင္တဲ႔ ေသးငယ္တဲ႔ အမႈန္ တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ ဂုဏ္သတၱိ ကင္းမဲ႔ေနတဲ႔ အရာကို ႏ်ဴထရြန္ လို႔ ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏ်ဴထရြန္ရဲ႕ mass က ပရိုတြန္နဲ႔ တူညီလုနီးပါး ရွိပါတယ္။

ေမး-၁၃။ (Elements) ျဒပ္စင္ေတြ နဲ႔ (compounds) ကြန္ေပါင္း ေတြအေၾကာင္းကို ရွင္းျပပါ။
ေျဖ-၁၃။ အက္တမ္ တစ္မ်ိဳးတည္း ေပါင္းစပ္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ အရာဝတၳဳကို ျဒပ္စင္ လို႔ ေခၚၿပီး မတူညီတဲ႔ အက္တမ္ေတြ ႏွစ္ခု သို႔ ႏွစ္ခုထက္ ပိုၿပီး ေပါင္းစပ္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ အရာေတြကိုေတာ႔ ကြန္ေပါင္းေတြလို႔ ေခၚပါတယ္။


ေမး-၁၄။ (radio) ေရဒီယို ဆိုတာ ဘာလဲ?
ေျဖ-၁၄။ ေရဒီယို ဒါမွမဟုတ္ ေရဒီယို အသံဖမ္းစက္ ဆိုတာ ေရဒီယိုလိႈင္းေတြကို ဖမ္းယူၿပီး အသံလိႈင္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ေပးႏိုင္တဲ႔ အီလက္ထေရာနစ္ ကိရိယာ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး-၁၅။ (radio waves) ေရဒီယို လိႈင္း ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၁၅။ frequency 20KHz မွ 3*106MHz အတြင္း ရွိေသာလွ်ပ္စစ္ သံလိုက္ လိႈင္းမ်ားကို ေရဒီယို လိႈင္းမ်ား ဟု ေခၚသည္။

ေမး-၁၆။ (wireless) ႀကိဳးမဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၁၆။ station တစ္ခုႏွင္႔ တစ္ခုအၾကား ဝါယာႀကိဳးမ်ားကို မသံုးဘဲ ေရဒီယိုလိႈင္းမ်ား ျဖင္႔ အသံုးခ် ဆက္သြယ္ေသာ စံနစ္ကို ႀကိဳးမဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ ဟုေခၚသည္။

ေမး-၁၇။ (Electronics) အီလက္ထေရာနစ္ ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း။
ေျဖ-၁၇။ အီလက္ထရြန္ အပါအဝင္ အျခား လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ သယ္ေဆာင္ေသာ အရာမ်ား၏ အျပဳအမူႏွင္႔ သေဘာ သဘာဝတို႔ကို ေလ႔လာ၍ အသံုးခ်ေသာ သိပၸံ ဘာသာရပ္ခြဲ တစ္ခုကို အီလက္ထေရာနစ္ ဟု ေခၚသည္။

ေမး-၁၈။ (radio-chain) ေရဒီယို ဆက္ေၾကာင္း ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၁၈။ ေရဒီယို အခ်က္ျပ လိႈင္းမ်ား ထုတ္လႊင္႔ျခင္း၊ ဖမ္းယူျခင္း စသည္တုိ႔ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ေသာ ၿပီးျပည္႔စံုသည္႔ စနစ္ တစ္ခုကို radio-chain ဟုေခၚသည္။

ေမး-၁၉။ (radio broadcasting) ေရဒီယို အသံလႊင္႔ျခင္း ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၁၉။ အမ်ားျပည္သူမ်ား အိမ္သံုး ေရဒီယို အသံဖမ္းစက္မ်ားျဖင္႔ ဖမ္းယူ နားဆင္ ႏိုင္ေစရန္ ေရဒီယို အစီအစဥ္မ်ား ထုတ္လႊင္႔ေပးေသာ စံနစ္ကို ေရဒီယုိ အသံလႊင္႔ျခင္း ဟု ေခၚသည္။

ေမး-၂၀။ (broadcasting methods) အသံလႊင္႔ျခင္း နည္းလမ္းမ်ားကို ေဖၚျပပါ။
ေျဖ-၂၀။ မ်ားေသာ အားျဖင္႔ AM(amplitude modulation) ႏွင္႔ FM(frequency modulation) နည္းလမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳသည္။ ရုပ္ျမင္သံၾကားနည္းပညာတြင္မူ ၄င္း နည္းစနစ္ ၂ မ်ိဳးလံုးကို အသံုးျပဳရသည္။

ေမး-၂၁။ radio propagation ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း?
ေျဖ-၂၁။ ေရဒီယို လိႈင္းမ်ားကို ျဖန္႔က်က္လႊင္႔ထုတ္ေသာ ျဖစ္စဥ္ကို radio propagation ဟု ေခၚသည္။

ေမး-၂၂။ radio wave propagation နည္းလမ္းမ်ားကို ေဖၚျပပါ။
ေျဖ-၂၂။ ground, sky, direct ႏွင္႔ ground-reflected waves ဟူ၍ ေရဒီယို လိႈင္းမ်ားကို ခြဲျခား ထုတ္လႊင္႔ ႏိုင္သည္။

ေမး-၂၃။ ground waves ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း။
ေျဖ-၂၃။ ကမာၻေျမႀကီးတစ္ေလ်ာက္ ေရဒီယုိလိႈင္းမ်ားကို ထုတ္လႊင္႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုလိႈင္းမ်ားသည္ ေရဒီယုိ အသံလႊင္႔ျခင္းကို ၄၀၀ ကီလိုမီတာ အထိ ျပဳလုပ္ႏိုင္ၿပီး frequency 300 မွ 3000KHz အၾကား အသံုးျပဳႏုိင္သည္။